Okres dojrzewania masz już dawno za sobą, ale Twoja cera zdaje się o tym nie wiedzieć? Ciągle walczysz z wypryskami, choć wcześniej nie miałaś/eś ze skórą większych problemów? To prawdopodobnie trądzik dorosłych, który u osób ok. 30 r.ż. lekarze diagnozują coraz częściej. Skąd się bierze i dlaczego warto w jego przypadku przyjrzeć się swoim emocjom? Zapraszamy do lektury.
Czym jest trądzik dorosłych?
Trądzik dorosłych to stan zapalny skóry, który charakteryzuje się pojawieniem się wyprysków, zaskórników i cyst. Różni się on od trądziku młodzieńczego lokalizacją zmian oraz ich przyczynami. Występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn i może być wywołany przez szereg czynników, takich jak zmiany hormonalne, stres, błędy dietetyczne czy używanie nieodpowiednich kosmetyków. Wykwity pojawiają się około 30 r.ż, często także u osób, które nie miały większych kłopotów z cerą w okresie dojrzewania. Musimy podkreślić, że ta odmiana trądziku lubi przybierać przewlekłą formę i jest oporna w leczeniu.
Trądzik dorosłych – charakterystyczne objawy
U osób dorosłych trądzik przebiega nieco inaczej niż u nastolatków. Trądzik dorosłych często pojawia się na dolnej części twarzy, w tym na żuchwie, wokół linii szczęki oraz na szyi. To różni go od trądziku młodzieńczego, który zwykle lokalizuje się na czole, nosie i policzkach. Choroba może również występować na plecach i w okolicy klatki piersiowej. Charakterystyczne dla trądziku dorosłych są głęboko zlokalizowane guzki i cysty, które są bolesne i często pozostawiają blizny. Towarzyszy im nasilony stan zapalny.
Ze względu na głębokie zapalenie skóry i cysty trądzik dorosłych może prowadzić do trwałego bliznowacenia i zmian pigmentacyjnych (np. ciemne plamy po wygojonych wypryskach).
Przyczyny trądziku u osób dorosłych
Trądzik dorosłych to choroba, która nie ma ściśle ustalonej etiologii, co oznacza, że może być wywoływany przez szereg przyczyn. Niektóre z nich są jednak znacznie częstsze od innych. Lekarze podkreślają zwłaszcza rolę przewlekłego stresu i zaburzeń równowagi hormonalnej. Do najczęstszych przyczyn tej przypadłości zaliczamy:
- Stres – jego zwiększony poziom prowadzi do zwiększenia produkcji kortyzolu, który stymuluje produkcję sebum i prowokuje stan zapalny skóry.
- Zaburzenia hormonalne – dotyczą zwłaszcza kobiet. Są związane m.in. z cyklem miesiączkowym, ciążą, połogiem czy menopauzą. Pojawiają się też w wyniku stosowania lub odstawienia hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Na pojawienie się objawów wpływać mogą także zaburzenia pracy tarczycy czy przysadki.
- Błędy żywieniowe – choć związek między dietą a trądzikiem wciąż jest przedmiotem badań, wiele z nich sugeruje, że dieta bogata w cukry proste, produkty mleczne i nasycone tłuszcze istotnie przyczynia się do powstawania trądziku dorosłych. Produkty te wpływają na poziom hormonów i stan zapalny w organizmie.
- Nieprawidłowa pielęgnacja – wiele składników kosmetyków może powodować zatykanie się porów (są komedogenne). Należą do nich m.in. olej parafinowy, lanolina, niektóre silikony. Warto zwrócić uwagę na kosmetyki do makijażu. Ciężkie, zwłaszcza wodoodporne formuły będą sprzyjały powstawaniu zmian. Szkodliwe będą również nadmiernie osuszające środki do mycia czy kosmetyki na bazie alkoholu etylowego.
- Czynniki środowiskowe – zanieczyszczenie powietrza, wysoka wilgotność, ekspozycja na niektóre chemikalia zaburzają równowagę mikrobiomu i sprzyjają powstawania trądziku.
- Genetyka – skłonność do trądziku może być dziedziczna. Jeśli w rodzinie występowały przypadki trądziku dorosłych, istnieje większe prawdopodobieństwo, że również będziemy mieć do czynienia z tym problemem.
Emocje a skóra
Jedną z najważniejszych przyczyn, która prowokuje trądzik dorosłych, jest przewlekły stres. Związek między stresem, emocjami a kondycją skóry jest niezaprzeczalny i ma solidne podstawy w badaniach naukowych.
Mechanizm oddziaływania stresu na skórę
Oś skóra – mózg
Stres aktywuje oś podwzgórze – przysadka – nadnercza (HPA), co skutkuje wydzielaniem kortyzolu, znanego jako hormon stresu. Kortyzol, działając na różne komórki skóry, wpływa na ich funkcjonowanie. Prowadzi do zmniejszenia barierowej funkcji skóry, zwiększenia stanu zapalnego i zmian w produkcji sebum. W ten sposób powstaje również trądzik dorosłych.
Neuropeptydy i cytokiny
Stres prowokuje również uwalnianie neuropeptydów, takich jak substancja P oraz cytokin prozapalnych przez komórki nerwowe obecne w skórze. Substancje te chemiczne aktywują komórki skóry, takie jak keratynocyty i mastocyty, przyczyniając się do stanów zapalnych, zaczerwienień i wystąpienia chorób skórnych, takich jak trądzik, trądzik dorosłych, łuszczyca czy egzema.
Zmiany w mikrobiomie
Stres wpływa na równowagę mikrobiomu skórnego, co prowadzi do stanu dysbiozy. W efekcie nasza skóra jest bardziej podatna na infekcje, stan zapalny nasila się, a objawy chorób ulegają zaostrzeniu.
Zmniejszenie funkcji barierowej skóry
Kortyzol i inne substancje wywołane stresem uszkadzają barierę hydrolipidową, co sprawia, że staje się ona mniej odporna na czynniki zewnętrzne, takie jak alergeny, bakterie czy zanieczyszczenia. To z kolei prowadzi do suchości skóry, zwiększonego ryzyka infekcji i nasilenia objawów chorobowych.
Jeśli to właśnie stres jest przyczyną zmian skórnych, podstawą rzeczą jest jego ograniczenie. Tylko wtedy trądzik dorosłych uda się okiełznać i przeciwdziałać jego nawrotom. Poszukaj sposobów na wyciszenie, wypróbuj techniki mindfulness, o których pisaliśmy tutaj, medytuj, spaceruj, a jeśli to nie pomaga, rozważ udanie się po wsparcie do psychologa lub terapeuty.
Trądzik dorosłych a pielęgnacja skóry
Trądzik dorosłych jest przypadłością, która wymaga bardzo holistycznego podejścia do problemu. Czasem nie wystarczy zmiana diety czy pielęgnacji. Zdarza się, że konieczne jest włączenie farmakoterapii. Mimo to jednak dobrze dobrana, skoncentrowana na przywróceniu równowagi skórnej pielęgnacja znacznie zwiększy Twoje szanse na odzyskanie zdrowej cery. Oto kilka kroków, o których warto pamiętać:
- Oczyszczaj skórę przy pomocy łagodnych preparatów, które nie wysuszą Twojego naskórka. W przypadku trądziku dorosłych świetnie sprawdzi się SOAP), uniwersalne mydło rzemieślnicze z aktywnym węglem. Węgiel ułatwia eliminację toksyn i nadmiaru sebum, a obecny w mydełku olej z ogórecznika działa łagodząco i przeciwzapalnie.
- Postaw na równowagę mikrobiomu. W tym celu zastosuj THE FACIAL, preparat, który dostarczy Twojej skórze prebiotyków z komórek owoców Noni i przywróci jej prawidłowe pH. Ten wyjątkowy lotion zawiera także kwas bursztynowy, który ma silne właściwości przeciwzapalne i normalizuje wytwarzanie sebum. THE FACIAL aplikuj po umyciu skóry, przed nałożeniem kremu.
- Nawilżaj cerę, najlepiej lekkim kremem, który nie obciąży jej i szybko się wchłonie, przywracając Twojej skórze komfort. Dobrym wyborem będzie CREAM. Choć jest niezwykle lekki, zawiera wyjątkowe składniki odżywcze i regenerujące. Znajdziesz w nim antyoksydacyjny ekstrakt z komórek owoców granatu czy przeciwzapalną i łagodzącą bawełnę arabską. A przy tym CREAM pomoże Twojej skórze utrzymać nawilżenie przez cały dzień.
- Raz lub dwa razy w tygodniu zastosuj silnie łagodzącą i przeciwzapalną maskę BALM K. Dzięki ekstraktowi z pieprzu tasmańskiego łagodzi świąd i nieprzyjemne, związane ze stanem zapalnym odczucia. Biała glinka pochłania nadmiar sebum i wygładza skórę. Maska redukuje także przebarwienia pozapalne i pomaga utrzymać naturalny, zdrowy koloryt cery.
Oczywiście nie zapominaj o ochronie przeciwsłonecznej (VELO). To absolutna podstawa zdrowia każdej cery.
Trądzik dorosłych to wyzwanie, ale nie wyrok. Choć jest chorobą przewlekłą, można łagodzić jej objawy i dążyć do przywrócenia równowagi. W tym celu jednak trzeba dobrze zrozumieć przyczyny, które wywołały zmiany, przyjrzeć się swojemu organizmowi z uważnością i zwrócić uwagę na sytuacje, które potęgują nasz stres. Jeśli tylko możesz, zadbaj o wypoczynek, dobry sen i zdrową dietę. Być może nie zlikwiduje to od razu problemu, ale pomoże Ci skupić się na stopniowym odzyskiwaniu wewnętrznego spokoju, zdrowia i prawidłowej kondycji skóry.
