W świecie przepełnionym informacją i bodźcami, często odczuwamy potrzebę wyciszenia, wyłączenia się choćby na chwilę. Szybkie tempo życia powoduje, że stajemy się coraz bardziej nerwowi i zestresowani, a przewlekły stres to jedna z głównych przyczyn chorób. Od kilku lat świat zachodni zaczyna doceniać praktykę mindfulness, czyli umiejętności świadomego bycia w danej chwili. Na czym polega mindfulness i jak się ma do pielęgnacji? Zapraszamy do lektury.
Co to jest mindfulness?
Mindfulness to stan świadomości, który polega na skupieniu uwagi na tu i teraz, bez oceniania i analizowania, a jedynie obserwując to, co dzieje się w danym momencie. To praktyka medytacyjna, która wywodzi się z buddyzmu, ale jest stosowana także w psychologii i terapii behawioralnej. Samo słowo „mindfulness” tłumaczone jest jako uważność, albo uważna obecność. Inaczej mówiąc, jest to stan pełnej koncentracji na tym, czego doznajemy w danym momencie. I nie ważne, czy jest to akurat rozmowa z drugą osobą, masaż w SPA, czy zupełnie prozaiczna czynność, jak choćby zmywanie naczyń. Chodzi o to, by nie oceniać, nie nadawać znaczenia, po prostu być.
Czy mindfulness to medytacja?
I tak i nie. Chociaż wywodzi się z praktyk buddyjskich, to propagatorzy tej metody celowo unikali określenia „medytacja”, by nie budzić skojarzeń religijnych. Podkreślali natomiast, że jest to metoda pracy z umysłem, możliwa do praktykowania niezależnie od tego, jaki światopogląd jest nam bliski. Dlatego mindfulness i medytacja uznawane są za dwie różne, choć powiązane ze sobą praktyki. Medytacja to termin szerszy, obejmujący wiele technik (skupienie na oddechu, wizualizacja, mantra), które prowadzą do osiągnięcia wewnętrznej harmonii. Mindfulness natomiast, to specyficzny rodzaj medytacji, który skupia się na obserwowaniu swoich myśli, emocji i doświadczeń w sposób uważny i bez wartościowania.
Jak działa mindfulness?
Mindfulness działa na kilku poziomach, wpływając na nasze ciało, umysł i zachowanie.
- Mindfulness uczy nas skupienia na obecnej chwili i ignorowania innych bodźców, które nas rozpraszają. W ten sposób pomaga nam zredukować poziom stresu i lęku, ponieważ skupiając się na teraźniejszości, przerywamy cykl negatywnych myśli, które nas dręczą.
- Mindfulness pomaga nam w zrozumieniu i akceptacji naszych myśli i emocji, a także w byciu bardziej empatycznym wobec samych siebie. W ten sposób przyczynia się do poprawy naszej samooceny i ogólnego samopoczucia.
- Mindfulness uczy nas, jak reagować na emocje, zamiast ich unikać lub je tłumić. Poprzez akceptację emocji, możemy nauczyć się kontrolować nasze reakcje i działać w sposób bardziej świadomy i efektywny.
- Poprzez regularne praktykowanie mindfulness, możemy poprawić naszą koncentrację i zdolność do skupiania się na zadaniach, co może pomóc w zwiększeniu naszej produktywności i efektywności.
Jakie korzyści daje nam świadoma uważność?
Praktyka uważności niesie szereg korzyści dla umysłu i dla ciała.
- Redukuje stres i stany lękowe.
- Pomaga w obniżeniu poziomu kortyzolu.
- Zmniejsza napięcia nerwowe.
- Poprawia jakość snu.
- Uczy skupienia, poprawia koncentrację.
- Rozwija samoświadomość
- Pomaga doceniać proste rzeczy.
- Przywraca równowagę emocjonalną.
- Ułatwia szybkie wprowadzenie się w stan relaksu i uspokojenie.
- Ułatwia zrozumienie innych ludzi.
- Wzmacnia poczucie własnej wartości.
Oczywiście, korzyści z mindfulness będą się różnić w zależności od osoby i jej indywidualnej praktyki. Bez wątpienia jednak pozytywny wpływ sesji uważności odczuje każdy.
Czym jest trening uważności?
Przede wszystkim pamiętaj, że uważność jest naturalną zdolnością każdego człowieka. Jej propagatorzy mówią, że nie musimy się jej uczyć, a jedynie uwolnić tę wrodzoną umiejętność, którą zagłuszył w nas świat. Oczywiście istnieją specjalne programy treningowe, wykorzystywane m.in. w psychoterapii. Najpopularniejszym jest MBSR, czyli metoda redukcji stresu oparta na uważności. W latach 70-tych XX wieku stworzył ją Jon Kabat-Zinn z Uniwersytetu Medycznego Massachusetts w USA. Praktykowana jest w placówkach medycznych, ośrodkach medytacyjnych i programach rozwoju osobistego. Metoda ta skupia się na opanowaniu uważności podczas codziennych czynności.
Drugim uznanym rozwiązaniem jest MBCT, czyli trening w ramach terapii poznawczej opartej na uważności. Tą metodę wykorzystuje się w pracy z osobami z nawrotową depresją i jest prowadzona wyłącznie przez psychiatrów i psychologów.
Czy można praktykować mindfulness samodzielnie?
Oczywiście. Nie potrzebujesz żadnych specjalistycznych warsztatów, by wprowadzić w życie praktykę uważności. Po prostu zacznij.
- Wybierz spokojne miejsce, w którym możesz skupić się na praktyce i nikt nie będzie Ci tam przeszkadzał.
- Znajdź dogodny czas, w którym nic nie będzie Cię rozpraszać.
- Usiądź wygodnie, utrzymaj prostą postawę, ale nie napinaj mięśni.
- Skup się na swoim oddechu, jego naturalnym rytmie. Obserwuj, jak powietrze wpływa i wypływa z Twoich płuc.
- Zwróć uwagę na swoje myśli, emocje i doznania, ale nie oceniaj ich. Po prostu obserwuj je. Pozwól im płynąć przez Ciebie.
- Jeśli zauważysz, że Twoja uwaga się rozprasza, skup się ponownie na swoim oddechu. To zupełnie normalne, ważne, by za każdym razem wracać do obserwacji oddechu.
- Zacznij od praktyki kilka minut dziennie i stopniowo ją wydłużaj, zależnie od Twojego komfortu.
- Pamiętaj, że mindfulness to umiejętność, którą można rozwijać każdego dnia. Regularna praktyka pozwoli Ci wzmocnić swoją uwagę i świadomość, co przyniesie korzyści dla Twojego zdrowia psychicznego i emocjonalnego
Możesz też praktykować uważność skupiając się w pełni na czynności, którą akurat wykonujesz. Poświęć jej całą swoją uwagę, nie zajmując głowy innymi myślami. Warto też zmieniać swoje schematy. Jeśli codziennie chodzisz do pracy tą samą drogą, pójdź inną. Wypij inną herbatę niż zwykle, posłuchaj innej muzyki. To pomoże Ci zanurzyć się w przeżyciach i doceniać chwilę.
Beautifulness, czyli uważność w pielęgnacji
W AYUNA mocno podkreślamy znaczenie świadomej pielęgnacji. Świadomej, czyli wykonywanej z uważnością. Skupienie się na swoim wnętrzu, celebrowanie chwili to czynniki, które pozwalają nam nie tylko zredukować stres, ale też spojrzeć na siebie z zupełnie innej perspektywy. Zainspirowani osiągnięciami psychodermatologii tworzymy kosmetyki, które stymulują połączenia skóra-mózg, dzięki czemu ich aplikacja rzeczywiście wpływa na poprawę samopoczucia. Zaadaptowaliśmy ideę mindfulness do sfery piękna. I nazwaliśmy ją Beautifulness. Rozumiemy, że dzięki redukcji stresu skóra staje się piękniejsza, ale zmienia się również nasze postrzeganie siebie.
Literatura
- J. Kabat-Zinn, Praktyka uważności dla początkujących, Czarna Owca, Warszawa 2014.
- J. Kabat-Zinn, Medytacja to nie to, co myślisz, Czarna Owca, Warszawa 2019.
- M. Williams, D. Penman, Mindfulness. Trening uważności, Edgard, Warszawa 2014.
